Godsdienstige wetenschappers nemen hun discipline onvoldoende serieus. Zij schuilen achter God of the Gaps, het opperwezen dat zich schuilhoudt in het domein van de nog onweerlegbare openbaringen.
Na het verhelderende stuk in NRC Handelsblad van zaterdag 13 december van de heer Philipse, waarin hij duidelijk uitlegt waar de discrepantie tussen geloof en wetenschap ligt, viel het werk van Cees Dekker en Rik Peels mij behoorlijk tegen.
Toegegeven dat de verwachting al niet erg hoog lag, krijgen Cees Dekker en Rik Peels het voor elkaar om in de halve pagina die hen gegeven is, vrijwel iedere logical fallacy de revue te laten passeren. De inleiding begint al met een foute aanname. Zo beweren zij dat wetenschappelijk onderzoek “nog nooit heeft aangetoond dat centrale christelijke geloofswaarden onjuist zijn”.
Een van de centrale geloofswaarden van christenen vanuit het eerste hoofdstuk van de bijbel lijkt mij behoorlijk ontkracht. Of willen de schrijvers beweren de evolutietheorie van Darwin niet aantoont dat het scheppingsverhaal onjuist is? Hier gebeurt precies wat Herman Philipse reeds voorspelde in zijn derde alinea: “Dan geloof ik dat we of onze wetenschap… of de Bijbel foutief interpreteren.”
Welke bron Cees Dekker als waar aanneemt lijkt mij niet lastig te raden. Namelijk J.P. Balkenende: “Geloof en wetenschap liggen dichter bij elkaar dan vaak gedacht wordt, omdat ze beide opzoek zijn naar de waarheid.” Daarna volgen nog enkele ad hominems en worden reacties van Herman Philipse op deze uitspraak van onze premier afgedaan als gepruttel en niet serieus te nemen.
Ik zou de schrijvers willen vragen te komen met argumenten. Wetenschap is niet opzoek naar De Waarheid, maar zoekt verklaringen voor natuurlijke verschijnselen. Geloof heeft echter al lang de waarheid gevonden. Met doorzichtige woordspelletjes de werkelijkheid verhullen lijkt mij niet juist. Ik kan me ook geen enkele wetenschapper herinneren, die het standpunt met onze premier deelt. De inconsistentie die voortkomt uit het compartiment denken waarmee Cees Dekker zijn geloof en wetenschap gescheiden houdt is tekenend voor gelovige wetenschappers.
Herman Philipse noemt deze uitspraak terecht misleidend en gevaarlijk. Gevaarlijk omdat geloof te serieus genomen wordt en wetenschap te weinig. Rick Peel en Cees Dekker menen hier weg te kunnen komen met de opmerking dat Herman Philipse spoken ziet.
Wetenschap kan en mag niets zeggen over religie, uit angst dat de gelovigen blijven zitten met een God of the Gaps, een god die in tegenstelling tot de uit de bronstijd stammende Abrahamitische god, geen enkele macht meer heeft op aarde, andersom mag een religie wel ongegronde kritiek op de wetenschap hebben.
Wetenschap hoeft naar mijn mening ook niets te zeggen over religie, de bewijslast ligt tenslotte bij de religieuzen. Maar zodra er vanuit een religie een wetenschappelijke claim wordt gemaakt (“De aarde is plat, zesduizend jaar oud en in 6 dagen geschapen, het aids-virus gaat door een condoom, bidden helpt”) dan is de claim wel falsifieerbaar voor wetenschappers.
Is het niet heel erg opvallend dat gelovigen over het algemeen alleen ageren tegen wetenschappelijke feiten die De Waarheid uit de Bijbel tegenspreken? Wetenschappers vragen om, zoals het stuk voorstelt, Russels teapot te vinden, en een zoektocht te starten naar de onzichtbare roze eenhoorn. Dat lijkt mij onredelijk en onjuist.
Het gelijkstellen van geloof en wetenschap gaat mij te ver. Beiden beweren ze op zoek te zijn naar de waarheid volgens de schrijvers. Maar hoe komt het dan dat een zuurstof molecuul zelfs aan de andere kant van ons zonnestelsel dezelfde eigenschappen heeft, maar dat er alleen op aarde al circa 2850 goden zijn (bron: godchecker.com). Waarom geloven de heren nu juist in de Abrahamitische god, wat was er mis met Odin en Zeus? Welke waarheid? Welke god?
Het meest ergerlijke deel volgt vlak voor het einde waarin op subtiele wijze ineens Hitler, Stalin en Mao ten tonele verschijnen om de mening, dat secularisatie en wetenschap resulteert in het uitmoorden van bevolkingsgroepen, kracht bij te zetten. Ik citeer: “De geschiedenis van de twintigste eeuw heeft laten zien dat juist seculiere staten die alle vormen van religie afzwoeren, levensbeschouwelijke en wetenschappelijke resultaten maar al te gemakkelijk vermengden, afschrikwekkende gevolgen had.”
Een dogmatische stroman die simpel te ontkrachten is door te wijzen op het feit dat antisemitisme een christelijke uitvinding is, “Gott mit uns” niet voor niets op de riemen van de SS’ers prijkten en de Katholieke kerk toentertijd erg betrokken was bij het schrikbewind van Adolf Hitler.
In het geval van China en Rusland ligt het, ondanks het feit dat Stalin opgeleid was als priester, iets gecompliceerder. Daar werden niet de levensbeschouwingen afgezworen, maar enkel de religies. Wat overbleef was staatsverheerlijking, geen religie maar wel een perfecte manier om met oogkleppen op een Leider te volgen. De suggestie die hier wordt gewekt dat secularisatie uiteindelijk resulteert in de ons allen bekende verschrikkingen is schrijnend en onjuist.
De valse aannames van de schrijvers en de dogmatiek waarmee zij, zonder enige studie te verrichten in de werkelijkheid, hun standpunt verdedigen is pijnlijk.
(bron: Wouter van den Brand in NRC Handelsblad, 19 december 2008)
Laatste reacties