Wanneer een predikant zegt dat hij niet in God gelooft, dan past zijn boodschap niet meer binnen de kerk. Dat zegt ds. Jan-Gerd Heetderks, voorzitter van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), vandaag in het Nederlands Dagblad.
Niet geloven in het bestaan van God kan een theologisch taalspel zijn, zegt Heetderks. “Maar het is waar: daar heeft de kerkganger niets aan, en daarom moet een predikant het zo niet zeggen”. Eind vorig jaar meldden de IKON en de Vrije Universiteit van Amsterdam dat een op de zes PKN-predikanten niet weet of er een God of hogere macht bestaat of er helemaal niet in gelooft.
Dat bleek te gelden voor 24 procent van de lutherse stroming binnen de Protestantse Kerk en voor 19 procent van de hervormde stroming. Kort daarna gaf de protestantse ds. Klaas Hendrikse uit Middelburg in dagblad Trouw publiekelijk aan niet in het bestaan van God te geloven. De God zoals die wordt beschreven in de Bijbel en zoals die leeft in de hoofden van veel mensen, is er volgens hem niet. Hendrikse is bezig met een boek over geloven in een God die niet bestaat.
Heetderks vindt een goed geloofsgesprek tussen kerkenraad en predikant in zo’n geval heel zinvol. Tegelijk zegt hij dat het dan niet moet gaan om het controleren van grenzen. “Het is heel lastig de grenzen precies aan te geven. Met formuleringen tot achter de komma hebben gereformeerden, en later vrijgemaakt-gereformeerden, gedacht het kerkelijk belijden te kunnen vangen. (…) Je kunt de relatie met God niet vangen in een rekensom, zoals je ook een liefdesrelatie niet op formule kunt brengen. Ik denk zelf wel na over grenzen, maar die zijn niet precies te omschrijven”, aldus Heetderks. De synodevoorzitter draagt op 19 april de hamer over aan zijn opvolger.
Bron: Nederlands Dagblad / Kerknieuws.nl
Eerder artikel:
Eén op de zes predikanten twijfelt aan God
Eén op de zes predikanten van de bij de IKON betrokken kerken weet niet of er een God of hogere macht bestaat of gelooft er helemaal niet in. Dat blijkt uit een onderzoek van de IKON en prof. dr. Hijme Stoffels, godsdienstsocioloog aan de Vrije Universiteit (VU), ter gelegenheid van het 60-jarig bestaan van de interkerkelijke omroep.
Uitschieters zijn voorgangers van de Remonstrantse Broederschap, van wie 42 procent twijfelt aan het bestaan van God of een hogere macht. Goede tweede is de Evangelisch-Lutherse stroming binnen de Protestantse Kerk in Nederland (PKN, 24 procent), op de voet gevolgd door predikanten uit de vroegere Nederlandse Hervormde Kerk (19 procent).
De minste twijfel over God hebben predikanten die zich thuis voelen bij de Gereformeerde Bond binnen de PKN en de voorgangers van het Leger des Heils. Van deze stromingen verklaarde geen enkele respondent te twijfelen aan het bestaan van God.
Generaties
Uit het onderzoek blijkt verder dat predikanten tot 35 jaar het meest zeker zijn dat God bestaat, terwijl predikanten van 55 tot 65 jaar het meest twijfelen. ”De enquête in zijn geheel laat zien dat de jongste generatie ‘vromer’ is dan oudere generaties”, stelt onderzoeker Hijme Stoffels in het rapport.
In een toelichting geeft Stoffels als mogelijke verklaring hiervoor dat ”de jongere predikanten ‘postseculier’ zijn opgegroeid in of na de ontzuiling en bewust kiezen voor een ambt in een kerkelijk-religieuze setting. De oudere generaties hebben de ontzuiling en ontkerkelijking meegemaakt en zijn daar voor een deel ook in meegegaan.”
Ook op andere vlakken blijkt de nieuwe lichting predikanten enigszins andere opvattingen te hebben dan hun oudere beroepsgenoten. Zo geloven de jongeren het meest dat mensen God kunnen ervaren en hebben ze zelf, ondanks hun jongere leeftijd, het vaakst een ‘godservaring’ gehad. Ook geloven ze meer in een persoonlijke God en voelen ze zich meer aangesproken door klassieke godsbeelden.
Zoekend
Het onderzoeksrapport, met de titel ‘God is een verhaal’, concludeert dat de huidige predikanten over het algemeen een minder stellige, maar meer zoekende instelling hebben. Zeven op de tien predikanten zeggen dat hun opvattingen over God veranderd zijn, sinds ze het ambt van predikant bekleden.
”Van hen is 54 procent enigszins van mening veranderd, en 16 procent zelfs sterk veranderd”, concludeert Stoffels. ”Deze veranderingen gaan zowel in de richting van ‘nabijer, persoonlijker, minder streng’, als juist ‘onpersoonlijker en abstracter’. We komen tegen: van exclusief christelijk naar inclusief spiritueel, van persoonlijk naar abstract.”
Aan het onderzoek deden 860 voorgangers mee van de Protestantse Kerk in Nederland, het Leger des Heils, de Molukse Evangelische Kerk, de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, de Remonstrantse Broederschap, de Evangelische Broedergemeente en de Algemene Doopsgezinde Sociëteit.
Bron: IKON / Kerknieuws.nl
Laatste reacties